1- گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران
2- گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران و مرکز تحقیقات کیفیت آب، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران ، m_alimohammadi@tums.ac.ir
چکیده: (3462 مشاهده)
زمینه و هدف: آبهای زیرزمینی اصلیترین منابع تامین آب شرب در جهان هستند. تغییرات اقلیمی در دهههای اخیر منجر به ﺑﺤﺮان ﻛﻢآﺑﻲ در ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺸﻮرﻫﺎی ﺟﻬﺎن از جمله ایران شده است. در چنین شرایطی، ﺗاﻣﻴﻦ آب آﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻲ ﺳﺎﻟﻢ اﻫﻤﻴﺖ ویژهای دارد و آﮔﺎﻫﻲ از تاثیرات اقلیمی بر ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪهای در ﺑﻬﺮهﺑﺮداری مناسب از آنها داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
روش بررسی: با استفاده از مدلهای زمینآماری GIS تاثیر عوامل اقلیمی دمای کمینه و بیشینه، میانگین بارش، تبخیر، تعرق و شاخص پوشش گیاهی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت ورامین شامل: pH، هدایت الکتریکی، مواد جامد محلول، آنیونها و کاتیونها و سختی کل بررسی و نقشههای پهنهبندی آنها تولید شد. همبستگی این فاکتورها با استفاده از ابزار تحلیل همبستگی فضایی در سطح اطمینان 0/95 (0/05 p =) در محیط GIS بررسی شد.
یافتهها: نتایج نشان دادند که این پارامترها (به جز pH) در سطح دشت از تغییرپذیری بسیار بالایی برخوردارند و توزیع فضایی دادهها در این منطقه حول میانگین، نرمال نیست و بهصورت معنیداری فراوانی پیکسلهای با مقادیر کمتر از میانگین فضایی منطقه، بالاتر است. توزیع فضایی فاکتورها نشان دادند که مقدار آنها (به جز pH) در نواحی مرکزی دشت کم بوده و در نواحی غربی و شمال غربی به اوج خود میرسند. توزیع فضایی pH در تمامی نواحی دشت تقریبا یکنواخت بود.
نتیجهگیری: نتایج آنالیز همبستگی نشان داد که کیفیت منابع آبی متاثر از عوامل اقلیمی بوده و دمای بیشینه، بالاترین اثر اقلیمی را دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1396/8/29 | پذیرش: 1397/5/1 | انتشار: 1397/6/31