فصلنامه

زمینه و هدف: سد دز بر روی رودخانه دز در استان خوزستان قرار دارد. در مطالعه میدانی پارامترهای هدایت الکتریکی (EC)، نیترات(NO۳)، آمونیوم (NH۴)، فسفات (PO۴)، کدورت (Turbidity)، کل جامدات(TS)، قلیاییت(Alkalinity)، کلیفرم(Coli)، دما، اکسیژن محلول(DO)، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی(BOD۵)، کلروفیل آ  (Colloropill) و دیسک سچی(Secchi disk) در پنج ایستگاه در عمق‌های ۰، ۲/۵، ۵ ، ۱۰، ۲۵ و ۵۰ برای سال آبی ۹۰-۸۹ اندازه‌گیری شدند. روش بررسی: از میان انواع شاخص‌ها، شاخص WQI و‌ TSI جهت بررسی وضعیت کیفی و تروفیک آب در ایستگاه‌های مختلف استفاده گردیدند و با توجه به ویژگی‌های مشترک بدست آمده از نتایج‌، پهنه‌بندی ایستگاه‌ها در محیط GIS انجام شد. یافته‌ها: تحلیل نتایج نشان داد که بیشترین و بهترین شاخص کیفی آب مخزن با مقدار ۶۱ برای ایستگاه دوم تقریبا در وسط مخزن در دی‌ماه و کمترین آن در ایستگاه ورودی به مخزن با مقدار ۴۶ در فروردین ماه است. همچنین شاخص وضعیت تروفیک دریاچه در حالت مزوتروفیک و یوتروفیک در بهار و تابستان متغیر است ولی در بقیه فصول وضعیت نسبتا ثابتی دارد. علت این تغییرات بهم خوردن سیستم لایه‌بندی دمایی است. نتیجه‌گیری: با توجه به‌ بررسی نتایج آزمایشگاهی و ارزیابی مقادیر شاخص‌های کیفی، آب مخزن دز جهت انواع مصارف عمومی مطلوب بوده و فقط جهت شرب نیاز به تصفیه پیشرفته دارد. همچنین در صورت تداوم ورود منابع آلاینده، مشکل تغذیه‌گرایی، کیفیت آب دریاچه را تهدید می‌نماید. وقوع این پدیده می‌تواند سبب ایجاد محدودیت‌های جدی در قابلیت کاربری آب، افزایش کدورت، تولید مواد سمی و افزایش نرخ رسوب‌گذاری گردد.